Pjongjang – Guy Delisle
Pjongjang (2003) je grafički roman kanadskog autora Guya Delislea koji opisuje njegovo iskustvo u Sjevernoj Koreji tokom dvomjesečnog boravka u Pyongyangu 2001. godine, gdje je radio kao koordinator između francuske produkcijske kompanije i sjevernokorejskih animacijskih studija. Ovaj strip nudi unikatan uvid u živote stranaca u totalitarnom režimu, kroz humorističan, ali kritički pristup koji prikazuje apsurde i zločine režima, dok istovremeno istražuje svakodnevne izazove koji nastaju pri susretu s izoliranim društvom.
Delisle u Pjongjangu detaljno prikazuje atmosferu Sjeverne Koreje kao hermetične, rigidne države, gdje svaki aspekt života, od posjeta kulturnim spomenicima do rada u animaciji, podliježe strogoj kontroliji režima. Kroz njegovu perspektivu, čitatelj upoznaje apsurde svakodnevnog života – od besmislenih smiješaka lokalnih službenika do stalnih propagandnih poruka. Delisle koristi satirični ton, ali duboko istražuje teme poput moći, kontrole, izolacije i totalitarizma, što čini strip ne samo humorističnim već i politički angažiranim.
Jedna od ključnih tema romana je kontrast između života u Sjevernoj Koreji i stvarnosti koju Delisle poznaje. Unatoč cenzuri i represiji, Delisle uspijeva prikazati duboku ljudsku stranu naroda kroz njegove interakcije s osobljem i radnicima u studiju. Nema krajnje negativne slike o Sjevernoj Koreji; Delisle pokazuje i lijepu stranu života, poput gostoljubivosti i svakodnevnih iskustava, iako se sve to odvija unutar okvira rigidne kontrolirane stvarnosti.
Delisleov crtež u Pjongjangu je jednostavan, ali vrlo efektivan, koristeći crno-bijele slike za stvaranje intimne i povremeno zlokobne atmosfere. Karakterističan stil koji koristi široke, prazne prostore čini da likovi i pejzaži izgledaju kao dijelovi općeg sistema, naglašavajući osjećaj izolacije i besmisla. Iako stil možda izgleda jednostavno, on zapravo doprinosi dubokom emocionalnom efektu koji roman ostavlja na čitatelja, omogućujući da se više usmjereno pristupi izazovima i apsurdima života u Sjevernoj Koreji.
Pjongjang je dobio međunarodnu pohvalu zbog svoje sposobnosti da, kroz osobnu perspektivu, pruži širi politički komentar o jednom od najizoliranijih i najstrožih režima na svijetu. Strip je postao klasik grafičkog novinarstva, uspješno kombinirajući humor, osobnu refleksiju i društvenu kritiku, a Delisle je stekao reputaciju kao jedan od najboljih autora koji pišu o svojim putovanjima i iskustvima u totalitarnim državama. Kritičari su pohvalili način na koji Delisle balansira humor s ozbiljnim pitanjima, čineći strip ne samo angažiranim već i pristupačnim široj publici.
Pjongjang je moćan grafički roman koji pruža jedinstveni pogled na život u Sjevernoj Koreji kroz oči zapadnog posmatrača. Delisle uspijeva ispričati složenu priču o režimu, ljudima koji ga podnose i njegovim apsurdnostima, sve kroz vrlo pristupačan, ali duboko kritički narativ. Ovaj strip ne samo da istražuje političke teme, već i pokazuje ljudsku stranu društva, čineći ga izuzetno važnim djelom u kontekstu grafičke i političke literature.
Ivana Bilić kroz svoj prijevod uspijeva nam dočarati poruku autora. Agarthi Comics je objavio ovaj naslov za Bosnu i Hercegovinu uz podršku Kreativne Evrope.
